We leren Engels op school – we kijken veel Engelstalige films en series – kinderen spelen Engelstalige videogames en dus als je aan een Nederlander vraagt of hij het Engels beheerst zal hij volmondig JA zeggen. Maar hoe goed zijn we eigenlijk en is een goede uitspraak nu echt zo belangrijk – ze begrijpen me toch? Op school leren we inderdaad Engels maar er is weinig aandacht voor uitspraak. Waarom is dat zo slecht?
ENGELSE UITSPRAAK DOOR NEDERLANDERS WORDT ZWAAR
OVERSCHAT
Nederlanders praten
met een zwaar accent Engels. Hoewel een accent op zicht niet verkeerd is, is
het wel slecht om woorden verkeerd uit te spreken of een klemtoon verkeerd te leggen.
Communicatie is het overbrengen van een boodschap, het geven van instructies of
het stellen van vragen en daar wil je geen misverstanden hebben. Dit kan op
heel veel fronten tot catastrofale consequenties leiden. Een goede uitspraak is
daarom een van de meest onderschatte vaardigheden bij het leren van een taal. Hier
wordt in het voortgezet onderwijs nauwelijks aandacht aan besteed. De
gelimiteerde kennis hierover is dus begrijpelijk maar niet verstandig. We
besteden veel tijd aan woordenschat en grammatica maar zonder kennis van een
goede uitspraak is de vaardigheid incompleet.
De beheersing van
de juiste uitspraak van klinkers cq medeklinkers en de juiste klemtoon brengt
je zoveel verder.
De meeste Europeanen zeiden bijvoorbeeld dat ze voor 20-30% een Engels gesprek tot een goed einde weten te brengen terwijl 80-90% van de Nederlanders dit over zichzelf denkt. Dat is een groot verschil. Het blijkt dat een kwart van de Nederlandse onderhandelingen stuk loopt op het Engels. Het struikelblok was daarbij niet de woordenschat of gebrekkige zinsopbouw of iets dergelijks maar de uitspraak. Hinderlijke fouten in de uitspraak leiden tot irritatie, onbegrip, miscommunicatie of het totaal niet in staan zijn om je verstaanbaar te kunnen maken omdat de woorden niet begrepen worden door de verkeerde uitspraak. Dan bedoel ik dus niet een Nederlands accent want elk land heeft zijn eigen accent maar over een verkeerde uitspraak van klinkers en medeklinkers. In het Engels zijn er namelijk ook genoeg verschillen onder native-speakers. Vergelijk Brits Engels maar eens met Amerikaans/Iers/Canadees/Australisch/Indisch/Zuid-Afrikaans Engels.
Bij een onjuiste
uitspraak moeten mensen veel meer moeite doen om je verhaal te volgen en kan de
aandacht snel verslappen. Mensen kunnen op het verkeerde been worden gezet of
raken afgeleid als ze de lijn van het verhaal niet (meer) kunnen volgen.
Iemand met een
goede uitspraak maar met grammaticale fouten is makkelijker te volgen dan
iemand met een perfecte kennis van grammatica maar met een foute uitspraak.
Op school ervaart de leerling hier problemen mee bij leesvaardigheden en luistervaardigheden. Stel dat de leerling de woordjes uit de woordenlijst wel stelselmatig goed geleerd heeft maar nooit in combinatie met de uitspraak, dan zullen de woorden wel herkent worden bij een leestoets. Bij een luistertoets ontstaan dan veel problemen omdat ze het woord nog nooit gehoord hebben of in ieder geval nooit gekoppeld hebben aan het woordbeeld wat ze wel kennen.
De automatisering
van deze woordkoppelingen is waar de leerling meer dan gemiddelde moeite mee
heeft. Dit moet namelijk aangeleerd worden als twee losse talen. Het woordbeeld
ziet er namelijk heel anders uit als hoe het woord klinkt.
NIET VRIJWILLIG IN TE ZETTEN MAAR EEN CRUCIAAL
ONDERDEEL
Het is dus niet een extraatje dat je kunt inzetten als je
de andere taalvaardigheden inmiddels beheerst maar een cruciaal onderdeel die
te vaak vergeten en zeer zeker onderschat wordt.
Kortom wees je bewust van het belang van een goede
uitspraak.
Een slechte uitspraak kan namelijk een aantal onbedoelde
neveneffecten hebben.
OP HET GEBIED VAN COMMUNICATIE:
Een opmerking kan ineens als een vraag klinken of een
verkeerde klemtoon maakt het geheel ineens onbeschoft of in ieder compleet
onbegrijpelijk. Als de gesprekspartner steeds moet vertalen wat je zegt, zal
het nooit een diep gesprek worden.
OP HET GEBIED VAN EXAMENKANSEN:
Uitspraak is net als woordenschat
en zinsopbouw een belangrijk onderdeel van het cijfer bij het mondeling eindexamen.
Het begrip van luistertoetsen en leestoetsen is ook groter als je de woordenschat
gesynchroniseerd hebt en dus het woordbeeld en de uitspraak kent.
OP HET GEBIED VAN VAKBEKWAAMHEID:
Je wilt een goede indruk maken bij dat sollicitatie
gesprek of je wilt kans maken op die promotie of stageplek. Bij verkeerd
taalgebruik laat je onbedoeld een verkeerde indruk achter.
OP ECONOMISCH GEBIED:
Zoals ik al eerder aangaf bleek uit het bovengenoemd onderzoek dat er vaak onderhandelingen stuk lopen op kennis van het Engels. Een bedrijf kan zoveel meer bereiken als hier aandacht aan besteed wordt.
Ik blijf het zeggen: Je hoeft geen Frans Timmermans te worden, als je maar niet (meer) zo klinkt als Louis van Gaal
